ẤN TƯỢNG TỪ NHỮNG CHỨNG TÍCH LỊCH SỬ
Nơi
đầu tiên chúng tôi đến thăm viếng là mộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Trong những
ngày cả nước đang tưng bừng kỷ niệm 40 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất
đất nước, cái nắng nóng gần 40oC không làm giảm số lượng người đến
thăm viếng mộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Vị Đại tướng của nhân dân. Từng đoàn
xe ô tô mang biển số của các tỉnh trong cả nước treo băng rôn: “Kính viếng Đại
tướng Võ Nguyên Giáp” đỗ ở bãi xe. Một con đường trải nhựa, lát đá dài hơn 2 km
được làm trong 3 ngày với tinh thần khẩn trương nhưng chất lượng. Từng dòng
người lặng lẽ, nghiêm trang xếp hàng vào viếng mộ Đại tướng theo hướng dẫn của
các chiến sỹ. Từ mộ Đại tướng nhìn ra Vũng Chùa, phía xa là đảo Yến như một tấm
bình phong ngăn những trận bão, lốc của biển. Một cảm giác bình yên, mát mẻ
tràn ngập trong mỗi người.
Đồng chí Hồ Quang Lợi – UV Ban Thường
vụ, Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội viết cảm tưởng tại Bệnh xá Đặng Thùy
Trâm
Nhiều
người đã từng xem bộ phim “Đừng đốt” – bộ phim được làm dựa theo cuốn nhật ký
nổi tiếng của Liệt sỹ, Bác sỹ Đặng Thùy Trâm và hôm nay, chúng tôi được đến tận
nơi chiến trường xưa, chứng kiến sự đổi thay với một bệnh xá khang trang mang
tên “Bệnh xá Đặng Thùy Trâm”. Những bức ảnh, hiện vật đã làm sống lại một thời
máu lửa chiến tranh. Thật ý nghĩa khi trên chính mảnh đất với những mái lều cứu
thương dã chiến xưa, giờ đây đã có một bệnh xá đầy đủ trang thiết bị được xây
dựng bởi sự ủng hộ của tuổi trẻ cả nước phục vụ cho bà con nơi đây. Đồng chí Hồ
Quang Lợi- Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội thay
mặt đoàn công tác đã xúc động viết cảm tưởng: “Tấm gương sáng ngời của Liệt sỹ
Đặng Thùy Trâm luôn là nguồn động viên, cổ vũ khích lệ chúng tôi không ngừng
phấn đấu, ra sức cống hiến cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Thủ đô và đất nước
thân yêu”.
Một
trong những nơi để lại cho chúng tôi nhiều cảm xúc, đó là Ngã ba Đồng Lộc. Trong
năm 1968, hàng ngày trên quốc lộ 15 này đã phải hứng chịu biết bao trận bom Mỹ
ném xuống nhằm cắt đứt giao thông giữa hai miền Nam Bắc. Nhưng con đường huyết
mạch này vẫn được thông suốt, nối liền nhờ các chiến sỹ thanh niên xung phong,
trong đó có tiểu đội 10 cô gái ngã ba Đồng Lộc. Các cô tuổi từ 17 đến 24, đều
chưa lập gia đình. Tiếng bom vừa dứt là các cô gái đã ùa đến bên các hố bom để
khẩn trương san lấp làm đường cho xe qua trong tiếng cười nói ríu rít. 16 giờ
chiều ngày 27/7/1968 đã là một ngày không bao giờ quên, khi dứt tiếng bom, mọi
người không còn nghe tiếng nói cười của các cô nữa. Không gian tĩnh lặng lạ
thường. Tất cả mọi người ùa ra gọi tên từng cô. Không một tiếng trả lời. Nơi
trú ẩn của các cô là một hố bom sâu hoắm. Khẩn trương đào bới, mọi người đã tìm
được xác của 9 cô. Ngày hôm sau mới tìm được xác của cô thứ 10 trong tư thế cố
cào đất tìm đường thoát ra khỏi căn hầm bị sập, mười đầu ngón tay tím bầm
máu...
Đến
thăm nơi đây vào đúng ngày mùng một âm lịch, chúng tôi thắp cho các cô gái
những nén tâm nhang mà không cầm được nước mắt khi nhìn trên mộ các cô tràn
ngập hoa trắng, những bộ quần áo TNXP, mũ tai bèo, nước gội đầu, gương lược...
dành cho những cô gái đã anh dũng hy sinh, hiến trọn tuổi thanh xuân để nối
liền mạch máu giao thông giữa “hậu phương lớn” với “tiền tuyến lớn” góp phần
cho ngày toàn thắng của dân tộc.
SỰ “CHUYỂN MÌNH” CỦA HUYỆN ĐẢO LÝ SƠN
Một
điểm đến mà đoàn công tác chúng tôi dành nhiều thời gian trong chuyến đi thực
tế này, đó là huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi. Sau khoảng 1 giờ 30 phút đi
tàu cao tốc, chúng tôi đã có mặt tại đảo Lý Sơn - nơi gần quần đảo Hoàng Sa của
chúng ta nhất. Ngay buổi sáng đầu tiên trên đảo, chúng tôi đã được dự Lễ chào
cờ dưới chân Cột cờ của đảo. Mặc dù đã chào cờ nhiều lần nhưng lần chào cờ này
đã mang đến cho chúng tôi một cảm giác tự hào và xúc động lạ thường khi hát bài
Quốc ca. Chúng tôi như thấy tiếng hát của cả đoàn đang vang xa tới tận quần đảo
Hoàng Sa, Trường Sa để khẳng định chủ quyền không thể chối cãi của đất nước.
Có đến
đây mới chứng kiến được sự đổi thay nhanh chóng của huyện đảo Lý Sơn. Đặc biệt
từ năm 2014, khi điện lưới quốc gia được đưa ra đảo bằng cáp ngầm qua biển, đời
sống nhân dân được nâng lên rõ rệt. Trên đảo đã có cả khách sạn ba sao để đón
khách du lịch. Đến thăm trường TH 2 An Vĩnh, thầy Nguyễn Văn Việt, hiệu trưởng
nhà trường phấn khởi cho biết: Trường có 30 thầy cô giáo thì 100% đạt chuẩn,
70% trên chuẩn, hiện nhà trường đang xin kinh phí đầu tư xây dựng trường đạt
chuẩn quốc gia. Còn cô giáo Phan Thị Phước- Giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh 3 năm
liền chia sẻ: Học sinh ở đây nếu được đầu tư cũng không kém học sinh trong đất
liền. Hiện trường vẫn chưa có CLB, phòng học chức năng, thiếu sách tham khảo
cho học sinh, thư viện trường còn nghèo nàn, ít đầu sách. Chúng tôi thật sự xúc
động khi thấy các em hân hoan đón nhận và say sưa đọc những cuốn sách, truyện,
Tạp chí Giáo dục Thủ đô do đoàn trao tặng.
Lý
Sơn có 2 loại “đặc sản” nổi tiếng cả nước đó là hành và tỏi. Hành tím ở đây ăn
ngọt, không hăng như hành ở đất liền. Còn tỏi thì mọi người ăn sống như một thứ
gia vị, không dùng để xào nấu. Đến bữa ăn, vài củ tỏi được bày ra mâm, người ăn
tự bóc vỏ, ăn tỏi kèm thức ăn. Vị của tỏi ở đây hơi ngọt, không hăng, cay như
tỏi đất liền. Mặc dù ngoài Bắc nhiều người chưa có thói quen ăn tỏi sống như
vậy nhưng rồi ai cũng mua dăm cân về làm quà.
Kỹ
thuật trồng tỏi ở đây cũng đặc biệt bởi trên đảo thiếu đất và rất nắng, nóng
nên người dân phải trộn đất với cát, phân vi sinh trải một lớp phía dưới, phía
trên phủ một lớp cát trắng dày khoảng 7cm để giữ ẩm cho tỏi. Ban ngày nắng, đi
trên cát nóng rát chân nhưng phía dưới vẫn được giữ mát, ẩm nhờ lớp cát trắng
phía trên. Tỏi Lý Sơn có 2 loại, loại nhiều nhánh như tỏi thường ta hay dùng và
loại một nhánh, nhiều người hay gọi là tỏi “cô đơn” hay tỏi “độc thân”. Qua tìm
hiểu được cư dân trồng tỏi trên đảo cho biết: Tỏi “cô đơn” không phải là giống
riêng biệt, trồng được đại trà, trong một vụ thu hoạch trên cùng một thửa
ruộng, cứ 600 kg tỏi thường thì mới có khoảng 2 kg tỏi “cô đơn”. Như vậy, tỏi “cô
đơn” và tỏi thường không có sự khác nhau về nguồn gốc hay thổ nhưỡng. Tuy
nhiên, chắc do hiếm quá nên tỏi “cô đơn” được bán với giá cao gấp 20 lần tỏi
thường.
Ở Lý
Sơn đã có nhiều tấm gương bám biển, đánh cá của ngư dân để khẳng định chủ quyền
biển đảo của đất nước. Ngay trên chuyến tàu cao tốc trở về đất liền ngày 18/4,
chúng tôi đã được tiếp xúc với ngư dân Phạm Quốc Dũng (42 tuổi, thôn Đông, xã
An Hải, huyện Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi). Ông Dũng là ngư dân trên tàu cá QNG
96011 TS khi đang đánh bắt cá trên ngư trường truyền thống Hoàng Sa, cách đảo
Tri Tôn khoảng 30 hải lý thì bị một tàu lạ đâm mạnh khiến ông bị giập bàng
quang, phải đưa vào bờ cấp cứu. Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, ông Dũng đã
từng bị đâm tàu tới 3 lần, nhưng vẫn kiên cường bám biển. Mặc dù hơn một nửa số
người trên tàu bị say do sóng quá lớn đi lại trên tàu rất khó khăn nhưng đoàn
công tác chúng tôi đã nhanh chóng quyên góp các thành viên trong đoàn, trao số
tiền 13,5 triệu đồng giúp ông Dũng chữa bệnh.
Còn
nhiều nữa, nhiều nữa những điểm đến khác mà đoàn chúng tôi đã được đến thăm
trong chuyến đi thực tế như: khu di tích Mỹ Lai, nhà máy lọc dầu Dung Quất, khu
tưởng niệm cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng... Mỗi điểm đến đều mang lại cho chúng
tôi những cảm xúc khó quên. Chúng tôi thầm cảm ơn Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà
Nội đã tổ chức một chuyến đi thực tế đầy ý nghĩa, giúp chúng tôi thêm yêu, thêm
tự hào về quê hương đất nước mình, về cái giá của hòa bình hôm nay để cùng nhau
có trách nhiệm gìn giữ, phát triển đất nước mà mình đang là chủ nhân.